Μικροπλαστικά στις παραλίες: τι βλέπουμε και τι μπορούμε να κάνουμε

Τα μικροπλαστικά είναι ίσως από τις πιο “σιωπηλές” και ύπουλες μορφές ρύπανσης. Πρόκειται για πολύ μικρά κομμάτια πλαστικού, συνήθως κάτω από 5 χιλιοστά, που προέρχονται είτε από τη διάσπαση μεγαλύτερων πλαστικών αντικειμένων είτε από προϊόντα όπως καλλυντικά, συνθετικά υφάσματα και βιομηχανικά υλικά. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, διαφεύγουν από τα συστήματα φιλτραρίσματος και τελικά καταλήγουν στη θάλασσα, όπου διασκορπίζονται παντού. Εσύ μπορείς να τα ξεχωρίσεις στις φωτογραφίες;

Τα μικροπλαστικά:

• Μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα: καταπίνονται από ψάρια, πουλιά, ακόμη και μικροοργανισισμούς.

• Μεταφέρουν τοξικές ουσίες, καθώς η επιφάνειά τους λειτουργεί σαν “σφουγγάρι” που απορροφά ρύπους.

• Επιβαρύνουν την υγεία των θαλάσσιων οργανισμών, προκαλώντας εντερικά προβλήματα, ορμονικές διαταραχές και μειωμένη αναπαραγωγική ικανότητα.

• Φτάνουν τελικά και στον άνθρωπο μέσα από το νερό, το αλάτι ή τα ψάρια.

Σήμερα, υπολογίζεται ότι:

• Κατά μέσο όρο, ο άνθρωπος καταναλώνει περίπου 5 γραμμάρια μικροπλαστικών την εβδομάδα – όσο ένα πλαστικό καπάκι.

• Πάνω από 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων σε πολλές μεσογειακές ακτές είναι πλαστικό.

• Η Μεσόγειος χαρακτηρίζεται συχνά “hotspot μικροπλαστικής ρύπανσης”, καθώς τα νερά της ανανεώνονται αργά και τα πλαστικά παγιδεύονται για χρόνια.

Παρότι το νησί φημίζεται για τα όμορφα, καθαρά νερά του, δεν ξεφεύγει από το παγκόσμιο φαινόμενο της πλαστικής ρύπανσης.
Απολαμβάνοντας το μπάνιο μας σε παραλίες της Μυκόνου —ιδιαίτερα μετά από ημέρες με δυνατό άνεμο— συχνά συναντάμε μικρά κομμάτια πλαστικού:

• χρωματιστές μικρές κουκκίδες,

• διάφανα θραύσματα,

• κομμάτια από σχοινιά ή δίχτυα,

• απομεινάρια από συσκευασίες που έχουν θρυμματιστεί από τον ήλιο και το αλάτι.

Αυτά τα ευτελή μικρά σκουπιδάκια είναι το αποτύπωμα μιας μεγάλης, παγκόσμιας κρίσης.

Δεν χρειάζεται ο καθένας από εμάς να είναι επιστήμονας ή οργανωτής δράσεων. Μικρές κινήσεις αρκούν:

1. Μαζεύουμε ό,τι βλέπουμε
– Με μια μικρή σακούλα ή ακόμη και με το χέρι (και αργότερα τα ρίχνουμε στον κάδο).
– Ξεκινάμε από τα μεγαλύτερα κομμάτια, γιατί αυτά αργότερα θα γίνουν… ακόμη περισσότερα μικροπλαστικά.

2. Δεν τα βουτάμε από τον πυθμένα
Καλύτερα να περιοριζόμαστε σε όσα επιπλέουν ή είναι στην ακτή. Η ανάδευση του βυθού μπορεί να επηρεάσει τη θαλάσσια ζωή.

3. Δίνουμε το καλό παράδειγμα
Ένα παιδί ή ένας φίλος που μας βλέπει να μαζεύουμε, συνήθως κάνει το ίδιο. Οι μικρές συνήθειες πολλαπλασιάζονται.

4. Λέμε μια καλή κουβέντα
Για όποιον βλέπουμε να μαζεύει πλαστικά. Η ενθάρρυνση αλλάζει συμπεριφορές.

Τα μικροπλαστικά μπορεί να είναι μικρά, αλλά οι συνέπειές τους είναι τεράστιες. Όμως κάθε φορά που κάποιος αποφασίζει, απλά και γλυκά, να σκύψει και να μαζέψει ένα κομματάκι πλαστικού από μια παραλία της Μυκόνου, κάνει κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που φαίνεται: προστατεύει μια θάλασσα που ανήκει σε όλους.